Όταν η έναρξη της νέας σχολικής περιόδου πλησιάζει οι γονείς αναρωτιούνται πως μπορούν να βοηθήσουν το παιδί τους να μεταβεί και να προσαρμοστεί με ευκολία στο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Η κάθε νέα σχολική χρονιά είναι μια αλλαγή για τα παιδιά που πηγαίνουν για πρώτη φορά σχολείο και για τα παιδιά που μεταβαίνουν στην επόμενη βαθμίδα εκπαίδευσης, από το νηπιαγωγείο στο Δημοτικό σχολείο αλλά και για τα παιδιά που απλά επιστρέφουν στο σχολείο μετά από μια περίοδο διακοπής της σχολικής ρουτίνας. Σε κάθε περίπτωση ο γονέας χρειάζεται να διαχειριστεί την περίοδο αυτή σαν μια αλλαγή στη ζωή του παιδιού που χρειάζεται υποστήριξη και ενδυνάμωση.
Πώς μπορεί ο γονέας να προετοιμάσει το παιδί του για τη μετάβαση σε μια νέα καθημερινότητα από αυτή που βίωνε το τελευταίο χρονικό διάστημα;
Λαμβάνοντας υπόψη πόσο σημαντικό είναι να διέπεται η οικογενειακή λειτουργία από συνθήκες προβλεψιμότητας, να κάνει δηλαδή ο γονέας την πραγματικότητα του παιδιού όσο πιο προβλέψιμη μπορεί, χρειάζεται να μιλήσει στο παιδί του για αυτό που πρόκειται να γίνει. Να του περιγράψει τα γεγονότα της πρώτης μέρας στο σχολείο με σαφήνεια, κυρίως στα μικρότερα παιδιά, δηλαδή το πότε θα φύγει ο γονέας, πόσο θα λείψει, τι θα κάνει το παιδί και με ποιους θα είναι κατά την σχολική ώρα. Είναι βοηθητικό να έχει προηγηθεί η γνωριμία με τον εκπαιδευτικό και με το χώρο του σχολείου και της αίθουσας.
Ο ενσυναισθητικός γονέας χρειάζεται να επιτρέψει να εκφραστούν τα συναισθήματα αποχωρισμού του παιδιού και να τα αποδεχτεί. Η ικανότητα, η ετοιμότητα και ο χρόνος προσαρμογής κάθε παιδιού είναι διαφορετικός.
Στα παιδιά μικρότερης ηλικίας, όσο ο γονέας είναι συναισθηματικά συντονισμένος με το να ανιχνεύει τις ανάγκες του παιδιού είναι και διαθέσιμος να αντιληφθεί την ανεκτικότητα και τα όρια του του σχετικά με τον χρόνο του αποχωρισμού τους. Βοηθητική για την ασφάλεια του συναισθηματικού δεσμού φαίνεται να είναι η πρακτική της ήπιας προσαρμογής με τα διαστήματα απουσίας του γονέα να αυξάνονται σταδιακά λαμβάνοντας υπόψη τα συναισθήματα του παιδιού κάθε φορά. Είναι σημαντικό οι γονείς να αποχαιρετούν το παιδί όταν το αποχωρίζονται.
Ποια είναι η σημασία της συναισθηματικής επανασύνδεσης κατά της επιστροφή του παιδιού από το σχολικό πλαίσιο;
Όταν ένας γονέας θέλει να επανασυνδεθεί με το παιδί του μετά το διάστημα του αποχωρισμού το κάνει να αισθανθεί σημαντικό, κάνει μαζί του πράγματα που αρέσουν και στους δύο, ρωτά και συζητά για τις καλύτερες ή τις πιο δύσκολες στιγμές της ημέρας, κρατώντας σταθερή την ρουτίνα της πραγματικότητας του.
Τέλος, η αλλαγή επηρεάζει και τους γονείς οι οποίοι μπορεί να βιώνουν συναισθήματα άγχους ή αγωνίας για τον αποχωρισμό τους από το παιδί ή για την εξέλιξη της προσαρμογής του. Ένας γονέας μπορεί να μοιραστεί και να εκφράσει αυτά τα συναισθήματα με όποιον ενήλικα θεωρεί σημαντικό στη ζωή του. Το να μην τα επεξεργαστεί επαρκώς, μπορεί να δυσκολέψει την προσαρμογή και να εντείνει το ήδη φυσιολογικό υπάρχον άγχος αποχωρισμού του παιδιού.
Η θετική στάση μας επηρεάζει και την ομαλή προσαρμογή τους στην αλλαγή.
Φανή Τζίκα
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
Οικογενειακή Θεραπεύτρια
Επιστημονική συνεργάτης
της Attachment Parenting Hellas